ਅਧਿਆਇ
5 ਕੋਇਲਾ Coal
ਕੋਇਲੇ ਦੀਆਂ
ਕਿਸਮਾਂ Classification
of Coal
ਐਥਰਾਸਾਈਟ (Anthracite)
Ø ਗੁਣ-
Ø ਕਾਰਬਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ 85-90 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋ ਵੱਧ
Ø ਬੇਹਤਰੀਨ ਕੁਆਲਟੀ
Ø ਜਲਦੀ ਅੱਗ ਲਗਣਾ ਅਤੇ ਜਿਆਦਾ ਊਰਜਾ
Ø ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸੁਆਹ ਛੱਡਣਾ
Ø ਧੂੰਆਂ ਨਹੀਂ ਛੱਡਣਾ
Ø ਉਤਪਾਦਕ ਖੇਤਰ-ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ
ਬਿਟਿਉਮਿਨੀਅਸ
(Bituminous)
Ø ਗੁਣ-
Ø ਕਾਰਬਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ 70-85 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ
Ø ਸਖ਼ਤ ਕੋਇਲਾ
Ø ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਧੁੰਆ ਛੱਡਣਾ
Ø ਰੰਗ- ਗੂੜਾ ਭੂਰਾ ਜਾਂ ਹਲਕਾ ਕਾਲਾ
Ø ਉਪ ਕਿਸ਼ਮਾ-ਤਿੰਨ
Ø ਕੋਕਿੰਗ ਕੋਇਲਾ (2) ਸਟੀਮ ਕੋਇਲਾ (3) ਗੈਸ ਕੋਇਲਾ
Ø ਉਤਪਾਦਕ ਖੇਤਰ-ਝਾਰਖੰਡ ,ਓਡੀਸ਼ਾ,ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ, ਛੱਤੀਸਗੜ , ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
ਲਿਗਨਾਈਟ
(Lignite)
Ø ਗੁਣ-
Ø ਕਾਰਬਨ
ਦੀ ਮਾਤਰਾ 35-65 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ
Ø ਘੱਟੀਆ
ਕੁਆਲਟੀ
Ø ਘੱਟ ਉਰਜਾ
Ø ਬਹੁਤ
ਜਿਆਦਾ ਧੁੰਆਂ ਅਤੇ ਸੁਆਹ ਛੱਡਣਾ
Ø ਰੰਗ-ਭੂਰਾ
Ø ਉਤਪਾਦਕ ਖੇਤਰ- ਰਾਜਸਥਾਨ
ਦੇ ਪਿਲਾਨੀ ਅਤੇ ਨੇਵੇਲੀ, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ,ਆਸਾਮ ਦੇ ਲਖੀਮਪੁਰ, ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਕਰੇਵਾ
ਪੀਟ
(Peat)
Ø ਗੁਣ-
Ø ਕਾਰਬਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ 35 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋ' ਘੱਟ
Ø ਬਹੁਤ ਹੀ ਘੱਟੀਆ ਕੁਆਲਟੀ
Ø ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਊਰਜਾ
Ø ਬਹੁਤ ਜਿਆਦਾ ਧੁੰਆਂ ਅਤੇ ਸੁਆਹ ਛੱਡਣਾ
Ø ਉਤਪਾਦਕ ਖੇਤਰ- ਤਾਮਿਲਨਾਡੁ ਦੀਆਂ ਨੀਲਗਿਰੀ ਪਹਾੜੀਆਂ, ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਕੁੱਝ ਭਾਗ ।